بررسی اثرات تنش خشکی بر برخی صفامت مرفولوژیک و فیزیولوژیک در ژنوتیپ های گندم نان

چکیده به منظوز ارزیابی و طبقه بندی صفات مورفولوژیک و فیزیولوژیک ژنوتیپ های گندم نان در دو شرایط تنش متوسط (دیم) و تنش ملایم (آبیاری تکمیلی) خشکی 18 لاین گندم نان در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دیم گچساران در سال زراعی 1390-1389 مورد بررسی قرار گرفت. واریانس ژنوتیپ ها برای صفات معنی دار بود، بنابراین تنوع ژنتیکی بالایی در بین صفات وجود داشت. صفات وزن دانه ها در سنبله، دمای کانوپی دو هفته بعد از گلدهی و وزن سنبله بالاترین همبستگی را با عملکرد دانه در شرایط دیم و صفات خروج برگ پرچم، دمای کانوپی دو هفته بعد از گلدهی و طول پدانکل بالاترین همبستگی را با عملکرد دانه در شرایط آبیاری تکمیلی داشتند. نتایج رگرسیون مرحله ای برای عملکرد دانه در بوته در شرایط دیم نشان داد که صفات نمره زراعی، تعداد سنبلچه در سنبله و طول دانه مقدار کلروفیل برگ و وزن هزار دانه 92 درصد از تغییرات عملکرد دانه را موجب شدند. و در تنش ملایم صفات قدرت رشد گیاهچه، طول برگ وطول سنبله مجموعاً69 درصد از تغییرات عملکرد دانه در بوته را باعث شدند. بر اساس ضرایب مسیر، صفات نمره زراعی وتعداد سنبلچه در سنبله بیشترین اثر مستقیم مثبت را بر عملکرد دانه در شرایط دیم داشت در حالیکه صفات قدرت رویشی و طول سنبله بیشترین اثر مستقیم مثبت را بر عملکرد دانه در شرایط آبی داشتند. بطور کلی می توان نتیجه گیری کرد که صفات نمره زراعی وتعداد سنبلچه در سنبله در شرایط دیم و صفات قدرت رویشی و طول سنبله در شرایط آبی اصلی ترین صفات برای شناسائی ژنوتیپ برتر است. واژه های کلیدی: گندم نان، خشکی،رگرسیون مرحله ای،تحمل،ژنوتیپ